گرانول چیست ؛ امروزه با توجه به افزایش تولید پلاستیک , تهیه مواد اولیه به صرفه و مرغوب از معضلات این صنعت به شمار میرود. یکی از این معضلات حالت مواد اولیه تولید شده در پتروشیمی ها است که به صورت پودری می باشد. برای سهولت در استفاده,   مواد اولیه به شکل خاصی در می آیند که به این شکل خاص گرنول می گویند. شکل های ظاهری دیگری نیز مانند پرک موجود است اما در این بین,  مواد به شکل گرانول به دلیل مزایای فراوانی که دارند بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.

به دلیل افزایش میزان استفاده از پلاستیک در صنایع مختلف , سالیانه حجم زباله های پلاستیکی افزایش می یابد و امر بازیافت آن بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در صنعت ایران خطوط دستگاه بازیافت پلاستیک تحت عنوان خطوط تولید گرانول شناخته میشوند. در ادامه این مقاله با خصوصیات گرانل آشنا میشویم.

معنی گرانول چیست

گرانول شکل ظاهری خاصی از پلیمراست نه نام یک پلیمر. بدین معنا که گرانول پلیمرهای متفاوتی مانند LDPE یا HDPE یا PP در بازار موجود است و به عنوان مواد اولیه در خطوط تولید پس ازاینکه ذوب میشوند , تحت روش ای مختلفی نظیر بادی,تزریقی یا اکستروژنی به صورت محصول نهایی در می آیند. گرانول به دلیل قابلیت حمل و نقل آسان و کم بودن اتلاف هنگام ورود به قیف تغذیه (بر خلاف حالت پودری که اتلاف بالایی دارد) بیشترین میزان استفاده را در بین تولیدکنندگان دارد.

پلیمرهایی قابلیت تبدیل به گرانول را دارند که thermoplastic(گرما نرم) باشند. پلیمرهایی ترموپلاستیک هستند که در برابر حرارت ذوب شده و قابلیت تغییر شکل دارند.

* PVC یک پلیمر گرما نرم است اما به دلیل حساسیت زیاد این پلیمر به دما و فرآیند , آن را به شکل گرانول در نمی آورند و به صورت پودری مصرف میشود.

دلالیل استفاده از حالت گرانولی :

1. اولین و مهم ترین دلیل استفاده از حالت گرانولی, نوع طراحی ماشین های صنعت پلاستیک است که بیشترین میزان بهره وری آن ها زمانی است که خوراک اولیه به صورت گرانول وارد دستگاه شود.
2. میزان هدر رفت مواد اولیه به شکل گرانول بسیار کمتر از شکل پودری است.
3. آلودگی محیطی و در نتیجه مشکلات تنفسی به کمترین میزان خود میرسد.
4. جریان پذیری مواد در اکسترودر هنگام استفده از گرانول در حالت ایده آل خود قرار ارد.

انواع گرانول چیست

گرانول ها به طور کلی میتوانند به دو دسته تقسیم شوند:

1. گرانول های نو که از پلیمر های تولید شده در پتروشیمی تهیه میشوند.
2. گرانول هایی که حاصل بازیافت ضایعات پلاستیکی هستند.

وضح است که گرانول های نو کیفیت بهتری نسبت به گرانول های بازیافتی دارند اما عواملی چون قیمت کمتر و کمک به حفظ محیط زیست استفاده از گرانول بازیافتی را توجیح میکند.

دلایل استفاده از گرانول بازیافتی :

1. از نظر اقتصادی , با افزایش چشمگیر قیمت مواد خام پتروشیمی، تولید محصولات پلاستیکی شاهد افزایش قیمت­های قابل توجهی شده است. با استفاده از گرانول های بازیافتی , از طرفی هزینه های تولید محصول کاهش می یابد و از طرف دیگر ارزش گرانول های بازیافتی بسیار بیشتر از ضایعات پلاستیکی است.
2. از نظر محیط زیستی, پلاستیک ها دارای عمر بسیار طولانی هستند و حضور پسماند آن ها در طبیعت تبعات زیادی به همراه خواهد داشت.
3. یکی دیگر از مزایا بحث اشتغال­زایی بوده که با راه اندازی صنعت بازیافت پلاستیک، تعداد زیادی از مهندسین و کارگران وارد کار و صنعت می­شوند و زمینه های کاری جدیدی به وجود می­آید.

فرق گرانول آن و آف چیست ؟

گرانول هایی که از پتروشیمی و پلیمرهای نو تولید میشوند موسوم به گرانول های گرید آن هستند. اگر منشا تولید گرانول ما ضایعات پلاستیکی باشد آن گاه به آن ها گرانول های گرید آف گفته میشود که با توجه به کیفیت انواع متفاوتی دارند.

برای سنجش کیفیت محصولات پتروشیمی از دو شاخص جریان مذاب (MFI) و دانستیه (Density) استفاده میشود .برای این منظور از دیتاشیت های ثبت شده استفاده میشود. هر محصول دیتاشیت مخصوص به خود را دارد که در آن اطلاعات فیزیکی,حرارتی,مکانیکی و اطلاعات مربوط به فرآیند پذیری محصول ثبت شده است. باید توجه داشت که اطلاعات مربوط به محصولات که در دیتا شیت موجود است برای حالت نو و سنتز شده محصولات است نه حالت بازیافتی.

اگر خواص یک گرانول پلیمری با خواص ذکرشده در دیتاشیت گرانول نو تفاوت داشته باشد، به آن محصول، گرید آف می‌گویند. در صورتی که یکی از گرید های  پلیمری، در محدوده یکی از این شاخصه‌ها نباشد، به آن آف ۱ گفته می‌شود و در صورتی که از هر دو محدوده MFI و Density خارج شود، به آن آف ۲ گفته می‌شود.

گاهی اوقات ممکن است مواد اولیه در هر دو گرید در محدوده شاخصه های ذکر شده باشند اما دارای آلودگی یا رگه‌های سیاهی باشند که به آن محصول هم، آف ۱، گفته می‌شود. گاهی نیز ممکن است مواد اولیه تولیدشده، در یکی از محدوده ها نباشد و دارای آلودگی هم باشد که به آن محصول هم آف ۲ گفته می‌شود.

گرید دیگری نیز تحت عنوان آف ۳ وجود دارد که این گرید علاوه بر اینکه از دو شاخصه ذکر شده فاصله دارد , می‌تواند دارای ناخالصی‌های دیگری مانند سنگ‌ریزه یا هر نوع زباله ریز و درشت باشد.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت گرانول چیست

با توجه به اینکه قیمت یکی از عوامل مهمی است که تولیدکنندگان  قبل از خرید گرانول به آن توجه می‌کنند، در ادامه به بررسی مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت این محصول اشاره می‌کنیم.

• قیمت جهانی مواد اولیه و تغییرات ارز : با توجه به تغییرات مداوم قیمت مواد اولیه در بازارهای جهانی و نوسانات شدید ارز در کشور،  قیمت گرانول نیز دستخوش این تغییرات میشود. بنابراین بسیار مهم است که قبل از خرید گرانول نسبت به قیمت گرانول روز آگاهی کامل دشته باشید و پس از مقایسه قیمت و کیفیت گرانول با سایر تامین‌کنندگان، نسبت به خرید اقدام کنید.
• کیفیت ماده اولیه مورد استفاده در تولید گرانول : کیفیت ماده اولیه­ای که در تولید گرانول مورد استفاده قرار می‌گیرد، تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت آن و در نتیجه قیمت نهایی گرانول دارد. ممکن است برای تولید این محصول، از مواد اولیه نو یا بازیافتی با گرید­های متفاوت استفاده شود. هر کدام از این مواد، تاثیر فراوانی بر روی قیمت دارد.
• روش تولید گرانول : روش‌های مختلفی برای تولید گرانول وجود دارد. ای روش های تولید می توانند بر کیفیت گرانول تاثیرگذار باشند.
• رنگ گرانول : یکی از عوامل تأثیرگذار در قیمت گرانول، رنگی است که برای تولید گرانول به آن افزوده می‌شود. هر چه رنگ محصول رو به شفاف بودن باشد، قیمت گرانول تولیدی افزایش یافته و هرچه رگه‌های مشکی یا هم خانواده مشکی در رنگ افزودنی دیده شود، قیمت آن کاهش می‌یابد.